Hoe ontstaan negatieve stroomprijzen?
De afgelopen jaren is het aantal zonnepanelen in België pijlsnel toegenomen. Fantastisch voor de energietransitie, maar dat zorgt op piekmomenten ook voor overproductie. Denk aan zonnige middagen met weinig elektriciteitsverbruik, dán ontstaat er een overschot aan zonnestroom.
Wat gebeurt er dan?
- De prijs op de stroombeurzen zakt onder nul.
- Injectie van stroom op het net wordt financieel afgestraft.
- In 2024 werd ongeveer 20% van alle zonnestroom in België opgewekt tijdens momenten met nul- of negatieve prijzen.
- Niet enkel grote zonneparken, ook particulieren dreigen te moeten betalen om hun stroom te injecteren.
Het probleem is structureel: de productie van zonne-energie stijgt, maar ons verbruikspatroon blijft grotendeels hetzelfde. Zonnepanelen leveren vooral stroom net op het moment dat we ze niet nodig hebben. Dat leidt tot een disbalans, en dus negatieve prijzen.
Zijn zonnepanelen dan nog wel rendabel?
Het korte antwoord: ja, maar je moet slim omspringen met je energie.
Zonnestroom kost minder dan €5/MWh om op te wekken. Ter vergelijking: netstroom kan oplopen tot €240/MWh. Zonnepanelen blijven dus financieel aantrekkelijk, maar het spel verandert. Wie z’n gedrag niet aanpast, zal een stuk minder rendement halen.
De sleutel tot succes? Flexibiliteit. Wie zijn energie slim gebruikt, blijft ook in de toekomst winnen.
-min.jpg)
Nieuws over zonne-energie & meer
Geboeid door zonnepanelen en thuisbatterijen? Schrijf je dan snel in, en ontvang al het nieuws hierover in je mailbox.
Wat kan je doen om rendabel te blijven?
Hieronder enkele concrete tips waarmee je negatieve stroomprijzen niet als een bedreiging ziet, maar als een kans.
1. Maximaliseer je zelfverbruik
Gebruik zoveel mogelijk van je eigen opgewekte stroom wanneer de zon schijnt. Denk aan:
- Wasmachine en vaatwasser overdag laten draaien
- Elektrische auto overdag laden
- Warmtepomp of boiler overdag activeren
Zo vermijd je injectie op het net én dus het risico op een negatieve vergoeding. Niet altijd eenvoudig, maar zeker een goed begin.
2. Investeer in een slimme batterij (niet zomaar eender welke!)
Een klassieke thuisbatterij voldoet niet meer. De toekomst vraagt om slimme batterijen met dynamische sturing, die:
- De uurprijs van stroom mee in rekening brengen
- Werken met weersvoorspellingen
- Jouw historisch verbruikspatroon begrijpen
- Strategisch laden bij lage of negatieve prijzen
- Ontladen wanneer netstroom duur is
Tip: Kies een batterij met een capaciteit van minstens 1,5 tot 2 keer je geïnstalleerde vermogen. Heb je bijvoorbeeld 10 kWp aan zonnepanelen, kies dan voor een batterij van 15–20 kWh.
3. Overweeg een dynamisch energiecontract (maar mét automatisatie)
Met een dynamisch contract betaal je het uurtarief van de markt. Dat kan voordelig zijn, vooral als je je verbruik kan afstemmen op de goedkoopste uren. Let wel: zonder slimme aansturing kan dit je meer kosten dan opbrengen.
Voordelen met automatisatie:
- Je verbruikt stroom wanneer het goedkoop (of zelfs negatief geprijsd) is
- Je laadt apparaten of batterijen strategisch op of pauzeert juist als de prijs hoog is
Combineer dit altijd met een Energy Management System (EMS) om alles automatisch aan te sturen.
4. Stuur je injectie slim of beperk ze
Is je batterij vol en is er op dat moment ook weinig verbruik? Dan loont het soms om je omvormer tijdelijk uit te schakelen, vooral als de prijzen negatief zijn.
Een slim EMS zorgt dat je installatie:
- Tijdelijk uitschakelt bij negatieve prijzen
- Geen stroom injecteert als het financieel nadelig is
- Jouw opbrengst beschermt, zelfs als je even niks verbruikt
5. Volg de stroomprijzen (of laat dat automatisch doen)
Via websites zoals Selectra of Belpex kan je makkelijk de uurprijzen volgen. Je kan zelfs meldingen krijgen via WhatsApp. Maar voor écht comfort (en rendement) laat je dit best over aan je EMS. Die beslist automatisch wanneer te verbruiken, laden of uitschakelen, zonder dat jij het hoeft te volgen.
Geen reden tot paniek
Dus, geen paniek! Negatieve stroomprijzen zijn geen reden om je zonnepanelen af te schrijven. Volgens energie-expert Joannes Laveyne zal de terugverdientijd misschien wat langer worden, maar blijft het rendement positief, op voorwaarde dat je mee-evolueert:
- Verhoog je zelfverbruik
- Investeer in slimme batterijopslag
- Kies voor dynamische sturing en monitoring
Zonnepanelen blijven dus een goede keuze, maar de manier waarop je ermee omgaat, bepaalt voortaan het verschil tussen verlies of winst.
